Kredyt hipoteczny, potocznie zwany mieszkaniowym, jest produktem bankowym udzielanym na zakup nieruchomości, jej remont lub finansowanie budowy. Z reguły jest to kredyt długoterminowy, a jego spłata zabezpieczona jest hipoteką ustanowioną na finansowanej nieruchomości na rzecz banku, który kredytu udzielił. Jest więc, w ujęciu prawnym, ograniczonym prawem rzeczowym, które służy zabezpieczeniu określonej wierzytelności, a wierzyciel, w tym przypadku bank, może dochodzić zaspokojenia swojego roszczenia z nieruchomości z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami, na rzecz których nie ustanowiono hipoteki.

Hipoteka w księdze wieczystej istnieje tak długo, dopóki zabezpieczona nią wierzytelność, czyli kredyt hipoteczny, zostanie w całości spłacony. Nie ma przy tym znaczenia, że kredytobiorca sprzeda nieruchomość, ponieważ bank może dochodzić roszczeń wynikających z hipoteki od każdorazowego właściciela nieruchomości, chyba że przy okazji transakcji sprzedaży pozostała część kredytu zostanie spłacona, wtedy hipoteka zostaje wykreślona z księgi wieczystej. Hipoteka jest bowiem zabezpieczeniem na nieruchomości i to z nią, a nie z kredytobiorcą jest związana.

Zaciągnięcie kredytu hipotecznego wiąże się z dodatkowymi kosztami. Poza standardowymi dla tego typu produktów jak prowizja bankowa, należy doliczyć także koszty notarialne, ustanowienia hipoteki, utworzenia księgi wieczystej nieruchomości jeśli takowej nie posiada, lub jeśli nastąpi wydzielenie odrębnego lokalu w nieruchomości, ubezpieczenie od zdarzeń losowych z cesją praw z polisy na bank udzielający kredytu, ubezpieczenie na życie dla kredytobiorcy z cesją praw polisy na bank kredytujący. W zależności od banków ilość opłat i rodzaj ubezpieczenia może się różnić.

Kredyty hipoteczne można podzielić według dwóch kryteriów: celu na jaki są przeznaczone oraz waluty w jakiej są udzielone.

Wśród pierwszych wyróżnia się:

• Kredyt hipoteczny, którego celem jest sfinansowanie zakupu nieruchomości, wypłacany jest przez bank jednorazowo na podstawie umowy kupna-sprzedaży nieruchomości przedstawionej przez kredytobiorcę.
• Kredyt budowlano-hipoteczny, przeznaczony na budowę nieruchomości przez osobę fizyczną, spółdzielnię czy dewelopera. Bank przelewa kwotę kredytu na rachunek kredytobiorcy jednorazowo lub w transzach, w zależności od umowy kredytu i podmiotu, który go otrzymał. Procedura kredytowa jest bardziej skomplikowana gdyż do wniosku kredytowego należy dołączyć kosztorys, by później poniesione wydatki rozliczyć na podstawie faktur.
• Pożyczka hipoteczna, będąca produktem bankowym zabezpieczonym hipoteką, zaciągnięta w celu dowolnym, niekoniecznie związanym z nieruchomością.

Kredyty ze względu na walutę dzielą się na:

• kredyt w walucie krajowej,
• kredyt walutowy, czyli zaciągnięty w walucie obcej i w takiej też spłacany.

Kredyt walutowy może mieć postać kredytu waloryzowanego, faktycznie jest udzielny w walucie krajowej, jednak w dniu podpisania umowy jego wartość zostaje przeliczona na określoną walutę obcą. Haromonogram rat podany jest w walucie obcej, ale spłata dokonywana jest w walucie krajowej po przeliczeniu według kursu waluty, który przypada na dzień spłaty.

Innym typem jest kredyt walutowy indeksowany. W umowie określa się kwotę kredytu w walucie obcej, następnie jest ona dzielona na transze i wyraża wartość długu. „Indeksowany” oznacza, że początkowo kwota kredytu określona jest w walucie krajowej i nieznana jest do momentu dnia zawarcia umowy kwota kredytu określona w walucie obcej.

Ostatnim rodzajem jest kredyt denominowany, w którym kredytobiorca we wniosku kredytowym oznacza kwotę kredytu w PLN i jest ona przeliczana na walutę obcą, a jej wartość jest kredytobiorcy znana. Kredyt udzielony jest w wysokości kwoty określonej w walucie obcej. Kredyt taki spłaca się i wypłaca w złotówkach, ze względu na to, że na dzień złożenia wniosku i na dzień podpisania umowy wartość kursu waluty może być inna.