Mieszkania Plus to kolejny, po Rodzina na swoim i Mieszkanie dla młodych, program, który miał zwiększyć dostępność mieszkań dla osób o niskich i umiarkowanych dochodach. W trakcie kilku lata funkcjonowania pakietu wielokrotnie zmieniały się jego założenia i koncepcje. Obecnie komercyjną część programu stanowi Mieszkanie dla Rozwoju.

Cztery lata Narodowego Programu Mieszkaniowego

Narodowy Program Mieszkaniowy został przyjęty przez rząd 27 września 2016 roku. Od tego czasu główne założenia polityki mieszkaniowej miały być realizowane przez pakiet Mieszkania Plus. Głównymi założeniami programu była budowa mieszkań na wynajem na terenach należących do Skarbu Państwa, zwiększenie zasobów społecznego budownictwa czynszowego, a także dofinansowanie czynszu dla rodzin o niższych dochodach.

Obecnie, po czterech latach realizacji programu, trudno mówić o spektakularnych sukcesach. W trakcie jego funkcjonowania wielokrotnie zmieniały się koncepcje, założenia i sposoby ich realizacji,co ostatecznie komplikowało wypełnienie postawionych celów. Trudności w realizacji programu przysparzały również rosnące ceny materiałów budowlanych i kosztów pracy. W efekcie, na początku 2020 roku, program podzielony został na dwie części, komercyjną oraz społeczną.

Dwa filary programu Mieszkania Plus

Rynkową część programu Mieszkania Plus stanowi obecnie pakiet Mieszkanie dla rozwoju, który realizuje Polski Fundusz Rozwoju Nieruchomości (PFRN). Jego celem jest budowa tanich mieszkań na wynajem, z możliwością dojścia do własności mieszkania. Lokale są przeznaczone dla osób o niskich i umiarkowanych dochodach, nieposiadających mieszkania własnościowego.

Na początku 2020 roku Ministerstwo Rozwoju ogłosiło, że działanie programu opierać będzie się na deweloperach, którym państwo miało oferować grunty na preferencyjnych warunkach. W zamian 15-20 proc. lokali z nowo powstałych budynków miało być przekazywanych na realizację zadań Narodowego Programu Mieszkaniowego. Ostatecznie koncepcja została jednak porzucona. Obecnie budowa mieszkań ma spoczywać na samorządach, które mają tworzyć spółki z Krajowym Zasobem Nieruchomości. Realizacje inwestycji ma być dofinansowana z Funduszu Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych, a same mieszkania mają być tańsze niż lokale przez deweloperów.

W ramach filaru komercyjnego powstało 1017 mieszkań. Trwa budowa kolejnych 1661 lokali. Na zaawansowanym etapie są plany budowy kolejnych 1079.

Socjalny filar programu Mieszkania Plus

Kolejna część programu Mieszkania Plus to budowa mieszkań socjalnych, komunalnych i lokali w ramach społecznego budownictwa czynszowego. Dopłacanie do budownictwa socjalnego nie było pierwotnie założeniami Narodowego Programu Mieszkaniowego. Obecnie stanowi jednak część społeczną programu Mieszkania Plus, realizowaną przez Ministerstwo Rozwoju. Efektem tego jest wzrost wydatków na mieszkalnictwo socjalne.

W 2019 roku wydano na ten cel pół miliarda złotych, wybudowano 1841 mieszkań komunalnych oraz 2472 społecznych czynszowych.