Dla wielu osób zakup nieruchomości jest poważną inwestycją, często wymagającą zaciągnięcia kredytu hipotecznego. Kredyt z kolei wymaga wniesienia wkładu własnego. Poza wkładem finansowym dopuszczalnych jest kilka innych form.

Jeszcze niedawno dość często stosowaną praktyką było wzięcie kredytu bez wkładu własnego I to w wysokości wyższej niż wartość danej nieruchomości. Jednak od kilku lat banki są ostrożniejsze w udzielaniu kredytów i wymagają wkładu własnego.

Co to jest wkład własny?

Wkładem własnym jest kapitał kredytobiorcy zgromadzony pod kątem zakupu bądź budowy nieruchomości. Zgodnie z wytycznymi komisji nadzoru finansowego banki nie mogą już udzielać kredytów na 100 proc. wartości nieruchomości, wprowadzono więc wymóg wkładu własnego, który obecnie wynosi 20 proc wartości nieruchomości.

Co prawda w niektórych bankach nadal jest możliwość wniesienia niższego wkładu własnego (co najmniej 10 proc. wartości nieruchomości), jednak w celu takiego ustępstwa banki żądają dodatkowego ubezpieczenia niskiego wkładu własnego. Niestety oznacza ono kolejne koszty dla kredytobiorcy, wynikające z tymczasowego podwyższenia marży kredytu i są naliczane dopóki saldo nie osiągnie mniej niż 80 proc. wartości nieruchomości.

Czym można zastąpić wkład własny?

Jeśli kredytobiorca nie ma na koncie zgromadzonej wystarczającej ilości środków na wkład własny, aby uzyskać kredyt ma do wyboru jeszcze kilka alternatyw. Dopuszczalnymi formami wkładu własnego są również np. papiery wartościowe, finanse odłożone na indywidualnym koncie emerytalnym , środki zgromadzone na książeczce mieszkaniowej (w postaci premii gwarancyjnej wypłacanej przy jej likwidacji), a także pozostałe nieruchomości kredytobiorcy. W części banków wkład własny może stanowić również zastaw na akcjach, obligacjach skarbowych, lub papierach wartościowych (wliczając również jednostki funduszy inwestycyjnych i obligacji korporacyjnych). Warto jednak mieć na uwadze, że w przypadku ryzykownych instrumentów finansowych, jako wkład własny może zostać uznana jedynie część aktualnej wartości.

Wkład własny stanowić mogą również oszczędności ulokowane na Indywidualnym Koncie Emerytalnym (IKE) i Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Ciekawostką może być fakt, że nie powoduje to konieczności wypłaty zgromadzonych środków, ani stratą zabezpieczenia emerytalnego.

Kolejną alternatywą jest zabezpieczenie w postaci innej nieruchomości (np. mieszkania, domu lub działki), której właścicielem lub współwłaścicielem jest kredytobiorca. Co ciekawe zabezpieczenie może stanowić także nieruchomość, której właścicielem są osoby trzecie (np. rodzice czy rodzeństwo). Trzeba jedynie pamiętać o tym, że wartość nieruchomości stanowiącej takie zabezpieczenie była wyższa niż wymagana wartość wkładu własnego, nie może być również obciążona hipoteką. Mimo że z oczywistych względów takie rozwiązanie wiąże się z większym ryzykiem, jednak posiada dużą zaletę w postaci korzystniejszych warunków kredytowania.

Dla osób biorących kredyt na budowę domu, wkład własny może stanowić także wartość rynkowa działki budowlanej i wszystkie udokumentowane koszty poniesione na budowę domu, nawet z zaliczką dla dewelopera.

W niektórych przedsiębiorstwach środki na wkład własny można uzyskać również dzięki pożyczce zakładowej lub funduszowi pracowniczemu, które są udzielane na bardzo preferencyjnych warunkach.