Zakup nieruchomości i zaciągniecie kredytu hipotecznego jest jedną z ważniejszym decyzji, jakie podejmuje się w życiu. Ważne więc, by dobrze się do niej przygotować, tym bardziej, że procedura ta bywa skomplikowana i mocno sformalizowana. Jak przez nią przejść krok po kroku?
Wbrew pozorom nie należy zaczynać od szukania nieruchomości, ale od sprawdzenia swojej zdolności kredytowej. Po tym będziemy wiedzieli, na jaką cenę możemy sobie pozwolić, więc wcześniejsze szukanie jest stratą czasu, ponieważ może się okazać, że wybrana nieruchomość przekracza nasze możliwości finansowe. Zdolność można sprawdzić albo za pomocą kalkulatorów dostępnych w internecie, albo udać się do doradcy finansowego lub bezpośrednio do banku. Badanie zdolności polega na sprawdzeniu jakie zobowiązanie wobec banku będziemy w stanie spłacać, biorąc przy tym pod uwagę miesięczne dochody i stałe wydatki. Innymi słowy w ten sposób bank ocenia, jak wysoki kredyt może nam przyznać, aby nie było problemu z jego spłaceniem. Bank robi to, by zminimalizować swoje ryzyko ewentualnego nieodzyskania pożyczonych pieniędzy.
Im większy dochód, a mniejsze miesięczne zobowiązania, tym lepsza zdolność kredytowa. Można więc poprawić ją spłacając wszystkie swoje raty i kredyty, zbierając wkład własny w możliwie największej wysokości, optymalizując miesięczne wydatki. Dodatkowo bank sprawdzi naszą historię kredytową, zwracając uwagę, czy do tej pory byliśmy regularnymi płatnikami. Warto więc budować pozytywną historię i nawet jeśli chcemy coś kupić za gotówkę, rozważyć raty lub małą pożyczkę, by wykazać, że będziemy spłacać zobowiązanie w terminie.
Kolejnym krokiem jest przeglądanie ofert nieruchomości i ofert kredytów hipotecznych. Na tym etapie warto rozejrzeć się co oferuje rynek i powoli precyzować, czego sami oczekujemy. Należy jednak mieć na uwadze, że ustalenie wysokości zdolności kredytowej nie jest równoznaczne z otrzymaniem kredytu. Wszystkie decyzje należy więc podejmować mając to na uwadze, np. jeśli chcemy wpłacić zaliczkę na poczet zakupu. Przeglądając oferty banków należy natomiast zwrócić uwagę na elementy takie jak:
- odsetki,
- RRSO – rzeczywistą stopę procentową,
- wysokość opłat pobocznych – marży, prowizji,
- ubezpieczenia okołokredytowe,
- koszty wyceny nieruchomości,
- warunki wcześniejszej spłaty kredytu,
- koszty produktów dodatkowych wymaganych przy kredycie, np. prowadzenia konta,
- system spłaty – raty malejące lub rosnące.
Kolejnym krokiem jest już złożenie wniosku kredytowego. Najlepiej zrobić to w kilku bankach, ponieważ zwiększa to szansę na uzyskanie kredytu, a także uzyskanie jak najlepszej oferty. Do wniosku należy załączyć szereg dokumentów, które każdy bank wskazuje w swojej ofercie. Trzeba pamiętać, że obecnie przy każdym kredycie hipotecznym niezbędne jest wniesienie wkładu własnego w wysokości nie mniejszej niż 20% wartości nieruchomości. Niektóre banki godzą się na 10%, jeśli brakująca część wkładu jest zabezpieczona w innych sposób, np. dodatkowym ubezpieczeniem lub hipoteką na innej nieruchomości.
Rozpatrzenie wniosku z reguły zajmuje bankowi kilka tygodni. Bank dokonuje tego na podstawie załączonych dokumentów, historii kredytowej, analizy ekonomicznej i wyceny nieruchomości, na której ma być ustanowiona hipoteka.
W przypadku decyzji pozytywnej, dochodzi do podpisania umowy kredytu. Ostatnim etapem jest podpisanie umowy przeniesienia własności nieruchomości i przedstawienie jej w banku oraz wpłacenie wkładu własnego. Wtedy dochodzi do uruchomienia kredytu, a bank przekazuje pieniądze na wskazany w umowie rachunek sprzedającego.